Asset Publisher Asset Publisher

Co huczy w lasach Nadleśnictwa Młynary?

Sowy to nadal mało poznana grupa ptaków. Siedem z dziewięciu gatunków sów lęgowych w Polsce związanych jest ściśle z lasami, zaliczamy do nich: puszczyka zwyczajnego, puszczyka uralskiego, puszczyka mszarnego, włochatkę, sóweczkę, puchacza i uszatkę zwyczajną. Natomiast płomykówka i uszatka błotna występują na terenach otwartych. Największą z pośród wymienionych sów jest puchacz, zaś najmniejszą sóweczka. Najliczniej występują uszatki i puszczyki zwyczajne. Zdecydowana większość gatunków sów przejawia aktywność nocną. Jedynie sóweczka i uszatka błotna są aktywne za dnia. O spotkanie z sową nie jest łatwo, gdyż są to niezwykle skryci łowcy.

Sowy charakteryzuje kamuflujące umaszczenie i cichy sposób przemieszczania się. Skrzydła w stosunku  do ciała są długie. Skrzydłami ptak „zagarnia” dużo powietrza za jednym razem, przez co nie musi nimi często machać.  Bezszelestny lot to przede wszystkim efekt unikatowej budowy sowich piór. Takich piór nie ma żadna inna grupa ptaków. Pióra sów skonstruowane są tak by stawiać jak najmniejszy opór podczas lotu. Przyjrzyjmy się zatem upierzeniu skrzydeł: Zewnętrzna krawędź chorągiewek skrajnych lotek pierwszorzędnych (palców) jest piłkowana, posiada tzw. „grzebyk” dzięki czemu powstają znacznie mniejsze zawirowania powietrza. Wewnętrzna krawędź części lotek przypomina frędzelki, które są odpowiedzialne za wytłumianie przecinanego powietrza. Ponadto pióra pokrywa aksamitny meszek, co dodatkowo wycisza lot i sprawia, że pióra są niezwykle miękkie w dotyku.

Na zdjęciu jest rozłożone sowie skrzydłoNa zdjęciu znajduje się sowie pióro

Zwróćmy uwagę na sowią „twarz”.  Pióra porastające okolice oczu i dziobu są sztywne, drobne, ułożone promieniście tworzą kształt „maski” a fachowo mówiąc „szlarę”. Szlara działa jak talerz satelitarny – skupia sygnały dźwiękowe i przekazuje je do ułożonych asymetrycznie względem siebie otworów słuchowych skrytych w gęstym upierzeniu. Takie rozmieszczenie otworów słuchowych sprawia, że dźwięk nie dochodzi do nich w tym samym czasie, co daje sowie precyzyjne współrzędne ofiary. U niektórych sów np.: uszatek występują tzw. „uszy rzekome” – kępki piór na  głowie, które informują o aktualnym nastroju. Kiedy kępki piór są uniesione to znaczy, że ptak jest zaniepokojony bądź zaciekawiony. Pióra czuciowe okalające dziób pozwalają wyczuć obiekt znajdujący się tuż przed nim, co jest istotne gdyż sowy są dalekowidzami.

Dlaczego marzec jest sowim miesiącem? Dlatego, że w marcu pokrywa się aktywność głosowa wszystkich gatunków sów. Sowy są bardzo terytorialnymi ptakami i za pomocą sygnałów głosowych informują o zajętym rewirze. Aktywności sprzyja chłodne powietrze o niskiej wilgotności, ponieważ w takich warunkach dźwięk się lepiej niesie. Sowy unikają deszczowej pogody również z troski o swe niezwykłe pióra, które są bardzo wrażliwe na wilgoć.

W lasach Nadleśnictwa Młynary sowy są gatunkiem licznie występującym. Ich bytowaniu sprzyja bogactwo przyrodnicze Nadleśnictwa, w tym licznie występujące okazałe, wiekowe drzewa dziuplaste. Zachęcamy do marcowych spacerów podczas, których można usłyszeć a nawet zobaczyć tego wyjątkowego ptaka.